✍توسکانیوز، دکتر عزیز عبدللهی /آقای مهندس احمدی از مدیران خوشنام و متخصص و اجرایی استان مان، زمام امور شهرداری کلان شهر رشت را عهده دار شده است؛ بنابراین، با هدف تقویت تعاملات شورا و شهرداری و هم چنین بهره گیری از اندک زمان باقی مانده به پایان دوره پنجم شورای اسلامی رشت، این یادداشت قلمی شده است بلکه برای شهرمان مفید افتد :
1- مهم ترین نهاد محلی که بر اساس اصل یکصدم قانون اساسی حق دخالت در اداره امور شهر و نظارت بر حسن انجام وظایف مدران محلی را دارد، شورای اسلامی شهر است که اعضای آن با رأی مستقیم مردم انتخاب می شوند. مطابق” قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شورای اسلامی کشور و انتخابات شهرداران”، به نظر می رسد مؤثرترین عامل در مدیریت شهری، بایستی شورای شهر باشد اما عملا ثابت شده که ضمانت های اجرایی لازم برای انجام وظایف شورای شهر در آن وجود ندارد. وظایف شورا اکثراً به نهاد شهرداری محدود شده و قدرت و اختیارات لازم جهت تصمیم گیری و سیاست گذاری بر تمام عناصر و سازمان های مؤثر در مدیریت شهری را ندارد.
2- ارتباط شورای شهر با شهرداری یک ارتباط موثر و کاملا غیر مستقیم است، به همین لحاظ و طبق قانون، شورا و یا هر یک از اعضای شورا حق ندارند درعزل و نصب کارکنان شهرداری مداخله کنند و یا به آنها دستور دهند؛ از این رو، ارتباط شورا با شهرداری با واسطه بوده و عامل این ارتباط هم شخص شهردار است. چون شهردار بالاترین مقام اجرایی و تنها عامل ایجاد ارتباط شورا با شهرداری است، شورای اسلامی می تواند شهردار را در قبال عملکرد خود یا عملیات شهرداری، مورد تذکر، سوال و استیضاح قرار دهد اما مداخله نه!.
3- در کشور ما سابقه نهاد های مدنی که مسئولیت های رسمی اجتماعی داشته باشند، وجود نداشته است؛ لذا فرهنگ فعالیت جمعی و مسئولیت پذیری گروهی بسیار ضعیف است و عمدتاً مدیریت های فردی و متمرکز طی قرن های متمادی، بر امور اجرایی حاکم بوده است، لذا به دلیل روحیه و فرهنگ تمرکزگرا و مدیریت های اجرایی فردی در کشور، شوراها به سرعت تمایل می یابند که این نهاد را به یک شورای اجرایی و مدیریتی تبدیل نموده و عملاً در جزیی ترین امور اجرایی که وظیفه مدیر اجرایی است، دخالت نمایند.
4- شهرداری، قوه اجرایی شهر است ؛ زیرا، کلیه مصوبات شورای شهر را به موجب قانون به اجرا در می آورد. شورای شهر که منتخب شهروندان اند، عهده دار تعیین هدف و تنظیم خط مشی سازمان شهرداری بوده و دستگاه اداری شهرداری، مسئول انجام وظایف و رسیدن به هدف هایی است که از طرف نمایندگان مردم در شورا تعیین شده است.
5- توجه ویژه به کسب درآمدهای پایدار برای شهرداری بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که وابستگی به درآمد های غیر پایدار، مشکلات عدیده ای برای شهرداری و شهروندان ایجاد کرده و می کند. ترکیب نامتناسب درآمدی شهرداری، می تواند منتهی به اثرات نامطلوب شود . به نظر می رسد بایستی اولویت کاری شورا، به تغییر ساختار در آمدی شهرداری معطوف گردد.
6- نقش شورا در جلب مشارکت شهروندان در زمینه مشاوره و تصمیم گیری نسبت به مسائل شهر و حمایت شهروندان از برنامه های شهرداری و جلب همیاری آنها حایز اهمیت زیادی است. تشکیل کمیته های مشورتی در مجاورت شورای شهر برای تامین مشارکت هر چه بیشتر شهروندان در مشاوره و تصمیم گیری و تصمیم سازی های مربوط به اداره شهر و حل و فصل مسائل شهری و جلب همیاری مردم شهر و هم چنین تامین سهولت و سرعت در تصمیم گیری های شورای شهر و … می تواند به این هدف کمک کند .
7- شورا مرجعی قانون گذاری و نظارت محلی است و باید سیاست های کلان شهر را مشخص نموده و این سیاست ها را در چارچوب یک برنامه مدون به شهرداری ارائه نماید و شهرداری مکلف به اجرای مصوبات و تصمیماتی است که به تصویب اکثریت اعضای شورای اسلامی شهر رسیده باشد. طراحی سیستم نظارتی هر یک از کمیسیون های شورا می تواند یکی از این برنامه ها باشد. نظارت شورای اسلامی شهر در امور شهرداری می تواند در حوزه های؛ اداره درست شهرداری، حفظ و سرمایه و دارایی های نقدی، جنسی و اموال منقول و غیر منقول شهرداری، حساب درآمد و هزینه شهرداری، معاملات، جریان عادی شهرداری، امور بهداشت و محیط زیست حوزه شهر، امور اجتماعی و فرهنگی ، آرامستان ها، طرح های عمرانی و سرمایه گذاری و … سازماندهی شود.
8- اعضای شورای اسلامی و شهردار، باید وظایف و اختیارات قانونی خود را بشناسند و در همان عرصه عمل کنند و گام بردارند که قانونا مجاز شمرده شده است . اتکا به راه حل های قانونی، مطمئن ترین شاخص برای ایجاد و هماهنگی بین شورا و شهرداری و مفاهمه بین مدیریت اجرایی و مدیریت قانون گذاری و ناظر شهر است. شورا باید بتواند برای جلوگیری از روند روزمرگی، به تدوین برنامه های بنیادی تری دست بزند. شورا با تدوین برنامه های دراز مدت، می تواند سیاست های کلی شهر را مشخص نموده و از این طریق به تدریج در موقع سیاست گذاری و برنامه ریزی مطمئن قرار گیرد.
