تقابل یا تعامل مسئله این است

توسکانیوز/بابک کاظمی – دکترای سیاست‌گذاری عمومی/در طول چهار دهه گذشته، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همواره میان دو راهبرد «تقابل» و «تعامل» در برابر ایالات متحده آمریکا در نوسان بوده است. تجربه‌های تلخ تاریخی، از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تا خروج آمریکا از برجام، بی‌اعتمادی به این کشور را در حافظه ملی ما تثبیت کرده‌اند. با این حال، پرسش امروز آن است که در شرایط پیچیده و بحرانی کنونی، کدام راهبرد می‌تواند منافع ملی و رفاه عمومی را بهتر تأمین کند؟
تقابل، هرچند در مقاطعی موجب انسجام داخلی شده، اما عمدتاً هزینه‌زاست و فرصت‌سوز. تحریم‌های فلج‌کننده، فشارهای معیشتی بر مردم، و کاهش دسترسی به منابع مالی و فناوری‌های نوین، از تبعات این رویکرد بوده‌اند.
در سوی دیگر، تعامل، اگر با تدبیر و هوشمندی راهبری شود، به معنای عقب‌نشینی یا سازش نیست، بلکه ابزاری برای مدیریت تنش‌ها، کاهش تهدیدها و فعال‌سازی ظرفیت‌های دیپلماتیک کشور است. در این مسیر، مذاکره هوشمندانه با رعایت اصول سه‌گانه عزت، حکمت و کرامت، می‌تواند راهی میانه اما مؤثر باشد؛ راهی که نه به بی‌عملی منتهی می‌شود، نه به وادادگی.
دولت چهاردهم می‌تواند با بازتعریف دیپلماسی به‌عنوان ابزاری برای پیشبرد منافع ملی، نه‌فقط در برابر آمریکا، بلکه در کلیت روابط بین‌الملل، چهره‌ای تازه از سیاست خارجی ایران ارائه دهد. تجربه برجام، با همه کاستی‌هایش، نشان داد که تعامل سازنده و دقیق، حتی با بازیگران غیرقابل اعتماد، می‌تواند دستاوردهایی در حوزه اقتصاد و سیاست برای کشور به همراه داشته باشد.
در نهایت، آنچه باید محور تصمیم‌گیری باشد، نه هیجان و شعار، بلکه عقلانیت و منافع مردم است. تعامل با جهان، اگر با عزت، حکمت و کرامت همراه باشد، نه‌تنها تهدیدی برای استقلال نیست، بلکه فرصتی است برای عبور از بحران‌ها و ساختن آینده‌ای بهتر برای ایران.
در پایان، امید می‌رود که با انسجام و اتحاد داخلی و به‌دور از هیاهوهای رایج برخی تندروها، هر دو جریان سیاسی اصلی کشور، با توجه به سیاست تعاملی دولت چهاردهم و همچنین با بهره‌گیری از رهنمودهای مقام معظم رهبری، در سال جدید گام‌هایی مؤثر و ملی در جهت تحول دیپلماسی و روابط سازنده با جهان بردارند؛ گام‌هایی که بیش و پیش از هر چیز، منافع ملت ایران را تأمین و تثبیت کند.