توسکانیوز/بابک کاظمی فعال فرهنگی اجتماعی طی یادداشتی در توسکانیوز نوشت؛
در حالی که آموزش‌وپرورش باید ستون فقرات توسعه پایدار و عدالت اجتماعی در هر کشور باشد، نشانه‌های فزاینده‌ای از ضعف عملکردی این نهاد حیاتی در ایران دیده می‌شود که حکایت از شکل‌گیری آرام و بی‌صدای بحرانی جدی دارد: «بی‌سوادی پنهان» در میان دانش‌آموزان؛ بحرانی که نه صرفاً در آمار ترک‌تحصیل یا محرومیت آموزشی، بلکه در ناتوانی بخش قابل توجهی از دانش‌آموزان در کسب مهارت‌های ابتدایی چون خواندن، نوشتن و درک مطلب تجلی می‌یابد. به‌تازگی مشاور وزیر آموزش‌وپرورش با بیان واقعیتی تکان‌دهنده اعلام کرده است که میانگین نمرات آزمون‌های نهایی دانش‌آموزان کشور بین ۸ تا ۱۰ است؛ و مهم‌تر آنکه حدود ۴۰ درصد از دانش‌آموزان ابتدایی حتی از مهارت‌های استاندارد خواندن و نوشتن برخوردار نیستند. این آمارها زنگ خطری جدی برای نظام آموزشی و آینده اجتماعی کشور است، چرا که بی‌سوادی عملکردی، یعنی ناتوانی در به‌کارگیری دانسته‌ها در زندگی واقعی، منجر به ناتوانی در مشارکت مدنی، بهره‌وری اقتصادی پایین، و گسترش آسیب‌های اجتماعی خواهد شد. با این حال، ریشه‌ی این بحران را باید در بی‌توجهی تاریخی دولت‌ها به آموزش‌وپرورش جست‌وجو کرد؛ نهادی که همواره در شعار اولویت خوانده شده اما در عمل، در حاشیه سیاست‌گذاری و بودجه‌ریزی باقی مانده است. یکی از نتایج آشکار این بی‌توجهی، کاهش شدید شأن اجتماعی و اقتصادی معلمان در جامعه است؛ شکافی که طی سال‌های گذشته میان معلم و سایر اقشار جامعه شکل گرفته و موجب تضعیف انگیزه، امید و اثربخشی نیروی انسانی آموزش‌وپرورش شده است. معلمی که دغدغه معیشت دارد، نمی‌تواند حامل تحول آموزشی باشد. با وجود این عقب‌ماندگی‌ها، روی کار آمدن دولت چهاردهم و نگاه ویژه رئیس‌جمهور محترم، دکتر پزشکیان، به مسئله آموزش و ارتقای جایگاه معلم، روزنه‌ای از امید گشوده است؛ اما این امید زمانی محقق می‌شود که این نگاه حمایتی، به سیاست‌گذاری مؤثر، بودجه‌ریزی عادلانه و تحول ساختاری در نظام آموزش عمومی منتهی شود. اگر این مسیر با جدیت ادامه نیابد، ما با نسلی روبه‌رو خواهیم شد که نه‌تنها از دانش لازم برای ساخت آینده محروم است، بلکه به‌دلیل بی‌عدالتی آموزشی، حامل خشم، انزوا و ناامیدی خواهد بود. زنگ خطر بی‌سوادی به‌صدا درآمده است؛ اکنون زمان تصمیم بزرگ برای نجات آموزش‌وپرورش، منزلت معلم و آینده این سرزمین است.
