دهه ۸۰؛ حذف نانوشته و ناآگاهانه تحکیم وحدت

توسکانیوز/امیر اقتناعی عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران  در نشست فراز و فرود جریان دانشجویی گفت:کتاب «درآمدی بر تئوری‌ها و مدل‌های تغییرات اجتماعی» نوشته استفان واگو، چارچوب نظری بسیار خوبی را برای تحلیل جریان دانشجویی در ایران ارائه می‌دهد که می‌توان در بررسی روند تحولات جریان‌های دانشجویی به آن استناد کرد. نویسنده در این کتاب معتقد است که جنبش‌ها به چهار دسته تقسیم می‌شوند؛ جنبش‌های اجتماعی، جنبش‌های اصلاحی، جنبش‌های آزادی بیان و جنبش‌های واپس‌گرا.
به نظر بنده جنبش دانشجویی سه مدل از جنبش‌هایی که در این کتاب آمده را تجربه کرده و تنها یک مدل از آن را تجربه نکرده است. در دهه ۶۰ ماهیت جنبش دانشجویی، جنبش انقلابی بوده و در دهه ۷۰ در همراهی با اصلاح‌طلبان(چپ خط امامی) در مسیر جنبش اصلاحی قدم برداشته و در دهه ۸۰ به جنبش آزادی بیان تبدیل می‌شود و تنها جنبش واپس‌گرا را تجربه نکرده است.
البته جنبش واپس‌گرا به ‌نوعی در دانشگاه پدید آمده اما نمایندگی آن با انجمن‌ها و تشکل‌های اصلاح‌‎طلب و تحول‌خواه نبوده است. این جنبش‌های واپس‌گرا برخاسته از دل دانشگاه نبوده و به ‌نوعی انگار که بیرون ساخته شده است. برای مثال جریان عدالت‌خواه و … در جنبش واپس‌گرا طبقه‌بندی می‌شود. جنبش‌های واپس‌گرا، جنبش‌هایی هستند که در حسرت روزهای خوب گذشته‌اند.
اگر بخواهیم مسیر جنبش دانشجویی را در دهه ۸۰ بررسی کنیم، می‌بینیم جنبش‌های دهه ۸۰ از سال ۱۳۸۰ شروع نمی‌شوند بلکه آغازش از سال ۱۳۷۸ بوده و انشقاق اصلی در جریان دانشجویی تحکیم در زمستان سال ۱۳۸۰ اتفاق می‌افتد و تحکیم به دو بخش طیف علامه و طیف شیراز تقسیم می‌شود. پرسش بسیاری از دانشجویان این است که چرا تحکیم در سال ۱۳۸۰ دوپاره شد؟ و انحلال آن با ظهور جنبش ساختگی تحکیم در دانشگاه همراه شد؟ این دلایل زیادی دارد.
من اعتقاد جدی دارم که ضعیف شدن تحکیم فقط خواست حاکمیت نبود بلکه یک خواسته مشترک نانوشته و ناآگاهانه بین حاکمیت و احزاب اصلاح‌طلب بوده است. جریان اصلاحات از مقطعی به بعد حاضر نبود که تصمیم‌گیری‌ها و کرسی‌های قدرت را با تحکیم تقسیم کند و تحکیم را یک تهدید برای جریان اصلاحات در نظر گرفتند. درحالی ‎که یکی از مهم‌ترین و منسجم‌ترین تشکیلات تاریخ ایران جریان دانشجویی تحکیم وحدت بوده است.