ترافیک رشت، فقط یک معضل ترافیکی نیست؛ یک مسئله اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی است

توسکانیوز / نقی هدایتی فعال سیاسی اجتماعی طی یادداشتی در توسکانیوز نوشت : رشت، شهر باران‌های نقره‌ای و بوی نم خاک، این روزها با معضلی دست و پنجه نرم می‌کند که آرامش را از کوچه‌پس‌کوچه‌ها و خیابان‌هایش ربوده است: ترافیک! پدیده‌ای که دیگر به جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره شهروندانش تبدیل شده و نفس شهر را به شماره انداخته است.
تصور غالب این است که با ساختن چند پل و روگذر، این کلاف درهم تنیده ترافیک باز می‌شود و رشت نفس راحتی می‌کشد. اما آیا واقعاً این‌گونه است؟ تجربه نشان داده و علم شهرسازی تأکید می‌کند که پاسخ به این سؤال، یک “نه” بزرگ و قاطع است. پل‌ها و روگذرها شاید در کوتاه‌مدت، گره‌ای را باز کنند، اما به سرعت خود به بخشی از مشکل تبدیل می‌شوند. آن‌ها نه تنها حجم ترافیک را کاهش نمی‌دهند، بلکه با تشویق بیشتر به استفاده از خودروی شخصی، چرخه معیوب ترافیک را شدت می‌بخشند.
ترافیک رشت، فراتر از چند چهارراه شلوغ یا تقاطع پرتراکم است. این یک کلاف سردرگم است که ریشه‌های عمیقی در فرهنگ شهرنشینی، زیرساخت‌های ناکارآمد حمل و نقل عمومی، عدم توسعه متوازن شهری، نبود پارکینگ‌های کافی و حتی عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی دارد. ما با سیستمی پیچیده روبرو هستیم که تک‌تک اجزای آن بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند.
ساختن پل‌ها، بدون در نظر گرفتن این ابعاد گسترده، مانند درمان علائم بیماری است، نه ریشه‌ی آن. شبیه به آن است که برای تب بالا، به جای کشف و درمان عفونت، فقط کمپرس آب سرد بگذاریم. شاید برای مدتی اوضاع آرام شود، اما بیماری همچنان در بدن شهر باقی است و دیر یا زود دوباره سر باز خواهد کرد.
پس، راه حل چیست؟ شاید وقت آن رسیده که به جای تمرکز صرف بر توسعه شبکه راه‌ها برای خودروها، به فکر انسان‌ها و شیوه زندگی شهری باشیم. توسعه حمل و نقل عمومی کارآمد و ارزان (اتوبوس‌های مدرن، سیستم‌های BRT یا حتی تراموا)، تشویق به پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری با ایجاد مسیرهای امن و دلپذیر، سیاست‌گذاری‌های شهری برای کاهش نیاز به سفرهای طولانی، ایجاد مناطق با ترافیک محدود، و آموزش فرهنگ رانندگی صحیح، گام‌هایی اساسی هستند که می‌توانند این کلاف را از ریشه بگشایند.
ترافیک رشت، دیگر فقط یک معضل ترافیکی نیست؛ یک مسئله اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی است که آرامش، سلامتی و بهره‌وری شهروندان را تحت تأثیر قرار داده است. امید است مسئولین شهری با نگاهی جامع‌تر و فراتر از راه‌حل‌های موقتی، به فکر گشایش نهایی این کلاف سردرگم باشند، پیش از آنکه شهر زیبای باران، زیر آوار ترافیک و دود خفه شود.