توسکانیوز/ دکتر ایمان عاطفی کیا طی یادداشتی در توسکانیوز نوشت؛ جنگ ۱۲ روزه رژیم اشغالگر صهیونیستی علیه ایران در میانهی گفتگوهای بین ایران و آمریکا، این مذاکرات را از هر زمان دیگری پیچیدهتر کرد. مذاکراتی که نتیجهی مطلوب آن میتوانست بسیاری از مشکلات کشور را که در نتیجهی تحریمهای غیرعادلانهی کشورهای غربی شکل گرفته، زایل کند. اما آیا این مذاکرات در شرایط پساجنگ، که طرف آمریکایی تحت القائات کلونیهای قدرت صهیونیستی پیشنهاداتی ناعادلانه مطرح کرده، میتواند راهگشا باشد؟
رابطهی ایران و آمریکا در دهههای گذشته تابع مسائل مختلفی بوده، از جمله تحریمهای گستردهی ایران از سوی آمریکا و خروج یکطرفهی این کشور از برجام در سال ۲۰۱۸. اکنون که شرایطی مانند توقف غنیسازی، خروج اورانیوم غنیشده، و کاهش برد موشکهای ایرانی از سوی آمریکا مطرح شده است، نشستن پشت میز مذاکرات تا چه حد میتواند سازنده باشد
به نظر میرسد در چنین شرایطی، امکان دیالوگ سازنده و راهبردی با آمریکا وجود ندارد و گفتگو با این کشور ممکن است به نتیجهای مطلوب که منطبق بر منافع ملی باشد، منجر نشود. در چنین شرایطی باید با تغییر زاویهی دید دیپلماسی، در راستای رفع مسائل غیرقابل حل گام برداشت.
راهبرد دیپلماسی مسیر دوم میتواند راهگشا باشد. تجربهی چنین راهبردی میان ایران، آمریکا و روسیه تا حد زیادی توانسته مشکلات فیمابین را کاهش دهد. این راهبرد میتواند با محوریت نهادهای مدنی، سیاسی و دانشگاهی مستقل از نهاد رسمی حکومت شکل بگیرد و با گفتگوهای ساختارمند و سازمانیافته، در شرایط بحرانی فضای مساعدی برای نهادهای رسمی طرفین فراهم کند.
این راهبرد، همان پیشنهادی است که دبیرکل حزب کارگزاران در آخرین جلسهی شورای مرکزی این حزب مطرح کرد؛ پیشنهادی که لزوم توجه استراتژیستها و سیاستگذاران دیپلماسی کشور را میطلبد. پیشنهاد دیپلماسی مسیر دوم، با مصادیقی که از سوی دبیرکل کارگزاران برای آن عنوان شده، میتواند بهعنوان اساس چشمانداز بلندمدت حل مشکل بیاعتمادی میان ایران و آمریکا باشد. مبنای این پیشنهاد، استفاده از تمام ظرفیتهای سیاسی، دانشگاهی و مدنی کشور است؛ ظرفیتی که تاکنون مورد غفلت قرار گرفته است.
نقشآفرینی شخصیتهای دیپلماتیک مستقل و دارای تجربههای علمی و عملی، که خارج از مبانی رسمی حکومت قرار دارند، در این مسیر قطعاً منجر به ایجاد فضایی خواهد شد که منافع طرفین تأمین شده و به اصطلاح، رابطهی برد-برد شکل خواهد گرفت. لازم به یادآوری است که نقشآفرینی احزاب توسعهگرا، بهعنوان سلولی از پیکر جامعهی مدنی، در این زمینه بسیار حیاتی است.
بقول مولانا
ای بسا کارا که اول صعب گشت
بعد از آن بگشاده شد، سختی گذشت.