✍توسکانیوز، دکتر روح الله مدامی /بله دشمن عاقل به دو دلیل بهتر است.( عاقل در اهداف خود )
اول اینکه او محاسبه مشخص و منطق مشخصی را در اهداف خود دنبال می کند.
دوم ) دشمن عاقل از ثبات بیشتری برخوردار است.
اگر در مذاکرات تعهدی بدهد خود را مسول آن تعهد می داند. جایگاه سیاسی خود را تنزل نمی دهد.
سیاستمدار کسی است که استراتژی مواجهه با دشمن جاهل و دشمن عاقل را بداند.
به نظر می رسد نباید در مسائل سیاسی احساسات غلبه کند. تامل باید کرد. بله تامل باید کرد.
ما نباید دونالد ترامپ و بایدن را با نگاه ارزشی بسنجیم. بلکه باید بدانیم آمریکا در استراتژی ثابت ولی در روش متغیر است.
به عنوان معلم فلسفه ، مسائل سیاسی را فلسفی می اندیشم.. “” چون فلاسفه سلف ما از غرب تا شرق و از افلاطون تا جان لاک و از فارابی تا خواجه نصیر طوسی با مبانی فلسفی ساختارهای سیاسی را طراحی و ارائه داده اند. اینکه چقدر به آن طرحهای راهبردی و ساختاری عمل شده است یک حرف دیگر است لذا اهل فلسفه نسبت به سیاست و مدنیت بی اعتنا نبوده اند. “”
در فلسفه سیاست نگاه مبنایی وجود دارد. آنچه که هست و آنچه باید باشد. علل و معلولهای سیاسی را مبتنی بر فلسفه انسان و اجتماع و غایت شناسی بررسی می کنند.
با این تلقی از فلسفه سیاست و کاربرد رویکرد فلسفی ؛ به نظر می رسد :
این تحلیل دقیق نیست که گفته شود چه فرقی دارد که ترامپ یا بایدن در راس سیاست قدرت آمریکا و ” وتو ” کننده در سازمان ملل و متحد کننده اتحادیه اروپا؛ قرار گرفته است !
اگر بایدن روش متفاوت اتخاذ کند و اگر در جایگاه دشمن عاقل قرار گیرد، می شود تصور یک عقلانیت سیاسی را در ذهن گذراند.
این عقلانیت سیاسی به معنای این نیست که آقای بایدن قصد دارد به اسلام و ایران احترام بگذارد یا وفادار شود ! نه. اصلا و ابدا. درمبانی فلسفی چنین نگاه نمی کنیم.
نگاه فلسفی مثل نگاه جامعه شناسان و روانشناسان و سیاستمداران نیست.
نگاه فلسفی به واقعیتی است که ضرورتا حقیقت نیست بلکه در ظرف اعتباریات گنجانده شده اند؛ یعنی استراتژیست سیاسی آن را اعتبار می کند. مهم نیست حق و حقیقت باشد. البته می تواند از حقیقت هم برخوردار باشد اما ضرورتا چنین نیست؛ بنابراین، باید هوشمندانه و فیلسوفانه به اعتباریات دشمن عاقل نگریست.
اکنون باید روی این موضوع فکر کنیم و راهبرد ارائه دهیم و چنین بیاندیشیم که؛چگونه آقای بایدن را به فرصت تبدیل کنیم؟ چگونه بایدن را به امتیاز تبدیل کنیم؟ چگونه از عقل سیاسی او و تیم او اجتهاد کنیم و عاقلانه او را به حداقل موانع توسعه ایران تبدیل سازیم.؟
سیاسیون ایران باید به این امر توجه کنند که باید ازچنان عقلانیت راهبردی سیاسی برخوردار باشند که کاملا روش رفتار آنها از ترامپ تا بایدن به تناسب احراز شود.
آری، عقل سیاسی و نگاه فلسفی سبب خواهد شد تا روش دشمن عاقل، قدم به قدم رصد شود چون عقل سیاسی دشمن عاقل مشخصه دارد.
قدرت سیاسی از اینجا آغاز می شود که بایدن و دموکراتها مجبورند تا در گفتار و رفتارسیاسی بسیار احتیاط کنند تا در دام عقل سیاسی ایران گرفتار نشوند و نفس این احتیاط سبب خواهد شد تا همچون ترامپ عجولانه و سرکش تصمیم نسازد.
آیا بایدن دولت دشمن عاقل است؟!
در نسبت با ترامپ ، آری.
آیا دشمن عاقل را بپذیریم؟
خیر !چون دشمن است. پس چه باید کرد؟ باید همچون بازی شطرنج مراقب مهرهای او بود و هراز گاهی کیش داد تا مراقب باشد و با ایران از روی تامل رفتار کند.
اولین کاری که باید کرد چیست؟
سیاسیون و جناحهای سیاسی ایران اختلاف سیاسی خود را به حداقل برسانند. ضمن رفتار عاقلانه سیاسی جایگاه رهبری را حفظ کنند تا یکپارچگی ایران با حفظ تفاوت در روش ؛ولی دراستراتژی ثابت و تقویت شود.
روح اله مدامی
مدرس دانشگاه
آبان 1399
