استناد به قرآن برای اثبات صلح‌آمیز بودن دین اسلام

✍توسکانیوز، اسامه حسنی پور؛ چندی پیش یادداشتی به قلم پویان فخرایی در نشریه ایندپندنت با این عنوان منتشر شد: ” استناد به قرآن برای اثبات صلح‌آمیز بودن دین اسلام “. این یادداشت با توجه اتفاقات تروریستی اخیر در جهان که توسط تکفیری‌ها صورت می‌گیرد، تلاش می‌کند تا درک روشن‌تر و عمیق‌تری از اسلام و قرآن به خواننده غیر مسلمان بدهد.
نویسنده با اشاره به تصاویری که از جهادی‌های بنیادگرا در رسانه‌های غربی منتشر می‌شود می‌نویسد: این گروه‌های به اصطلاح جهادی که از مسلمانان افراط‌گرایی چون سلفی‌ها، وهابی‌ها، القاعده، طالبان، داعش و مشابه آن‌ها تشکیل شده‌اند خودشان را هواداران اسلام واقعی معرفی می‌کنند. این تروریست‌ها ادعا می‌کنند که اقدامات تروریستی آن‌ها در پاریس، لندن و نیویورک بر اساس آموزه‌های قرآنی انجام شده است. این در حالی است که اکثریت مسلمانان در سرتاسر دنیا این جنایات را محکوم می‌کنند.
برای غیرمسلمانانی که از بیرون به این قضیه می‌نگرند، این موضوع ممکن است کمی گیج کننده باشد. حق با کدام گروه از مسلمانان است؟ آیا اسلام دینی خطرناک است؟
در اینجا به چند دلیل اشاره می‌شود که چرا قرآن با اقدامات گروه‌های تروریستی هم در برافروختن جنگ مخالف است و هم اینکه در صورت لزوم دفاع برای جنگ، انجام چه کاری مناسب است. خداوند در قرآن مجوز مشروط برای آغاز جنگ را صادر نموده است و اگرچه این مجوز شامل شروط سخت‌گیرانه‌ای می‌باشد، اما گروه‌های جهادی به آن پایبند نیستند. در اینجا به چند مورد از این شروط اشاره می‌شود. شرط اول تاکید می‌کند که مسلمانان نمی‌توانند حمله‌ای پیشگیرانه را آغاز کنند. با توجه به آیات قرآن جنگ تنها برای دفاع در مقابل متجاوزان، یا برای کسانی که از خانه‌ها و سرزمین‌هایشان بیرون رانده شده‌اند مجاز می‌باشد. همچنین جنگ زمانی جایز است که مسلمانان و هم‌پیمانان آن‌ها زیر حملات سنگین دشمنان، بی‌دفاع مانده باشند و نیاز به کمک داشته باشند. آخرین علت جنگ از دیدگاه قرآن زمانی است که میان دو گروه از مومنان درگیری رخ داده باشد و گروهی علی‌رغم پیشنهاد آتش بس حاضر به پایان جنگ نباشد.
با توجه به آیات قرآن، جنگ محدودیت‌ها و قالب‌های مشخصی دارد. زمانی که دشمنان پیشنهاد صلح دادند، مسلمانان باید فورا جنگ را متوقف کنند. همچنین در قرآن تاکید شده که مسلمانان مجاز نیستند از عدل الهی تخطی کنند. آیه 190 سوره بقره می‌فرماید: در راه خدا با کسانی که با شما می‌جنگند، بجنگید و از حد نگذرید، زیرا خدا تجاوزگران را دوست ندارد. همچنین ایده جنگ نامحدود و سرتاسری فرقه داعش، یک ایده کاملا غیراسلامی است. به علاوه مسلمانان به دستور قرآن وظیفه دارند با اسرای جنگی با احترام برخورد کنند نه اینکه مانند آنچه داعشیان در ویدئو‌های تبلیغی‌شان نشان می‌دهند، آن‌ها را شکنجه کرده و گردن بزنند. اسرای جنگی باید پس از پایان جنگ آزاد شوند، آن‌ها می‌توانند یا در تبادل اسرا یا حتی در اقدامی یک طرفه که از رافت اسلامی نشات می‌گیرد، برگردانده شوند. به علاوه قرآن به مسلمانان اجازه نمی‌دهد که اسرای جنگی را نگه داشته، به برده تبدیل کرده یا از آنها به عنوان سربازان جنگی استفاده کنند. در انتها طبق متون قرآنی پیروان اسلام نباید باورهای اسلامی را به دشمنانشان اجبار کنند.
اگر قرآن را مطالعه کنید خواهید دید که داعشیان یکی از مهمترین دستورات دینی در خصوص ارتباط با دیگر ملت‌ها را نادیده گرفته‌اند. قرآن بیان می‌دارد که مسلمانان مجاز به خشونت ورزیدن نسبت به کسانی که به دنبال جنگ با آنها نبوده‌اند یا علیه آنها نجنگیده‌اند، نیستند. در قرآن ذکر شده است که مسلمانان باید با کسانی که مسلمانان را از خاک خود اخراج نکرده و یا به اخراج آنها کمک نکرده‌اند روابط متقابلی را برقرار کنند. بنابراین روشن می‌شود که قرآن مانع مهربانی و عدالت‌خواهی مسلمانان نسبت به آزاد اندیشان نشده است.
در آیات قرآنی به وضوح دیده می‌شود که جنگیدن اساسا در مواقعی مجاز شمرده می‌شود که حالتی دفاعی و واکنشی داشته باشد. همچنین پیروان واقعی قرآن مجاز به شروع جنگ نیستند و حتی در صورت شروع یک جنگ عادلانه، مسلمانان مجاز به کشتن افراد بی‌گناه نیستند. این اسلامی است که بسیاری از مسلمانان در سرتاسر دنیا به آن پایبند هستند و به طور کلی نیز این آیات می‌تواند یک راهنما برای زندگی مسالمت آمیز مردم از هر دین و ملتی در کنار یکدیگر باشد.